Łążek Garncarski

Położony nad rzeką Bukową, w południowej części Lasów Janowskich, Łążek Garncarski od XVIII wieku związany jest, jak sama nazwa wskazuje, z garncarstwem. Bogate zdobnictwo i ciekawa ornamentyka sprawiły, że z czasem stał się najważniejszym w Polsce ośrodkiem wyrobu ceramiki – naczyń i kafli. Tradycja wytwarzania garnków przetrwała do dzisiaj w niemal niezmienionej formie. Do wyrobu ceramiki używana jest glina czerwona i siwa, którą wydobywa się na polach lub w rzece Bukowej. Najpierw poddawana jest wstępnej obróbce zwanej „wyprawą”, następnie magazynowana jest w piwnicach. Przed rozpoczęciem toczenia garnków glinę ugniata się jak ciasto, a potem formuje w kule, z których wyrabia się naczynia. Do toczenia naczyń używane jest koło nożne bezsponowe, zwane kręgiem. Po wytoczeniu wyroby schną około trzy dni. Następnym etapem jest glazurowanie, czyli polewanie szkliwem ołowiowym, nadającym naczyniom połysk. Wypalanie naczyń trwa zazwyczaj 24-30 godzin. Tradycyjną formą zdobienia jest „pisanie”, czyli malowanie pędzlem wykonanym z sierści z grzbietu kota lub z włosków ogona wiewiórki oraz różkiem zakończonym dudką z gęsiego pióra. „Pisanie” było i jest nadal zajęciem zarezerwowanym głównie dla kobiet. Cechą charakterystyczną garncarstwa łążkowskiego jest motyw kogucika, kielichowata forma doniczki i polewanie szkliwem ołowiowym całych powierzchni naczyń. Jedynie misy polewane są tylko wewnętrznie. W zdobnictwie (oprócz wspomnianego kogucika) stosuje się także linie proste, fale, zygzaki, łuki, spirale i kropki oraz rozety i motywy roślinne takie, jak gałązki i kwiatony. Tradycją już jest organizowanie w Łążku, na przełomie czerwca i lipca, Ogólnopolskich Spotkań Garncarskich, w których biorą udział garncarze z całego kraju. Impreza połączona jest z kiermaszem wyrobów oraz z warsztatami garncarskimi, podczas których każdy może spróbować wytoczyć własny garnek. Jest to największa tego typu impreza w Polsce, ciesząca się ogromną popularnością.