Drukuj Drukuj

Święto Konstytucji 3 Maja. Okolicznościowe przemówienie Burmistrza Janowa Lubelskiego Krzysztofa Kołtysia

Autor: Dorota Kozdra
Opublikowano: 02.05.2021

Drodzy Mieszkańcy Gminy Janów Lubelski  i Powiatu Janowskiego!

Święto Narodowe, które obchodzimy w rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 Maja, jest jednym z tych dni w roku, który skłania do refleksji nad znaczeniem takich słów jak wolność i odpowiedzialność, przede wszystkim w kontekście Państwa i Narodu, ale także naszej małej Ojczyzny – Ziemi Janowskiej. Dlatego my, Janowiacy,  jak co roku, oddajemy hołd naszym bohaterom  w imię  naszej   tożsamości, wolności i przyszłości Ojczyzny. Rokrocznie spotykaliśmy się w parku miejskim przed pomnikiem Tadeusza Kościuszki, w tym roku jednak, podobnie jak  w ubiegłym, z powodu pandemii obchody ograniczone zostały do Mszy Świętej  w intencji Ojczyzny w Janowskiej Kolegiacie i  oddania hołdu bohaterom, poprzez złożenie kwiatów przez delegacje.

Konstytucja 3 Maja jest jednym z symboli naszej niepodległości oraz ważnym elementem pamięci zbiorowej. Przez dziesięciolecia prawo do kultywowania pamięci o jej uchwaleniu świadczyło o kondycji polskiej państwowości.

W tym roku obchodzimy okrągłą rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 Maja. Dokładnie 230 lat temu Sejm Czteroletni uchwalił ustawę, która gruntownie zreformowała Państwo. Na przekór tragicznemu położeniu, w jakim znajdowała się Rzeczpospolita u schyłku XVIII wieku, wierzono, że ten  zbiorowy wysiłek może doprowadzić do odrodzenia państwa i dać  impuls dla kolejnych pokoleń Polaków dążących do niepodległości.

Ojcowie Konstytucji, którymi byli  Hugo Kołłątaj, Stanisław August Poniatowski, Stanisław Małachowski, Ignacy Potocki, Stanisław Krasiński, Kazimierz Sapieha, Tadeusz Matuszewicz czy Julian Ursyn Niemcewicz czerpali z idei głoszonych przez myślicieli europejskiego oświecenia. Konstytucja w chwili jej uchwalenia była komentowana na całym świecie. Była pierwszą w Europie i drugą na świecie nowoczesną, spisaną Konstytucją. Została przetłumaczona na wiele języków, przedrukowywały ją w całości brytyjskie gazety, komentowała prasa holenderska, chwalił prezydent Stanów Zjednoczonych Thomas Jefferson.

Ustawa zasadnicza z 3 maja 1791 roku spotkała się również z uznaniem narodu i została entuzjastycznie przyjęta przez nasze społeczeństwo. Niosła nadzieję na przemiany, a przede wszystkim była zwiastunem naprawy państwa i ocalenia suwerenności Rzeczypospolitej. Znosiła godzące w bezpieczeństwo państwa liberum veto i wolną elekcję. Miastom nadano nowe prawa, poszerzono krąg ludzi odpowiedzialnych za losy naszej Ojczyzny, poprzez przyznanie stanowi mieszczańskiemu nowych praw i obowiązków. Pod opiekę „prawa i rządu krajowego” wzięto również ludność wiejską.

Majowa konstytucja gruntownie zmieniła ustrój Rzeczypospolitej, dając podwaliny pod przemiany ustrojowe, które mogły ocalić polską państwowość i suwerenność. Sukces reformatorów myślących kategoriami dobra wspólnego, przywracał wiarę w ocalenie, mądrość narodu, budził ducha patriotyzmu, ofiary i narodowej dumy.

Niestety, po 14 miesiącach obowiązywania, Konstytucja została obalona przez konfederację targowicką i zbrojną interwencję Rosji. Nastąpił drugi, a dwa lata później trzeci  rozbiór Polski. Rzeczpospolita zniknęła z map Europy i Świata. Na mocy traktatu rozbiorowego z 1795 roku, Janów Lubelski znalazł się pod zaborem austriackim. Na mieszkańców naszego miasta spadły represje za czynne wspieranie Insurekcji Kościuszkowskiej.

Konstytucja 3 Maja powinna być dla nas wzorem myślenia o odpowiedzialności za państwo i troski o dobro wspólne. Dobro, którego w obecnych czasach nam potrzeba i które powinniśmy pielęgnować. Dlatego też niezależnie od politycznych podziałów i sporów, dzielących nas różnic, starajmy się szukać drogi do zrozumienia jak wielką wartością dla wszystkich pokoleń Polaków była i jest wolna i niepodległa Ojczyzna.

Jak mówią słowa Konstytucji 3 Maja, postępujmy tak, aby na „błogosławieństwo, na wdzięczność współczesnych i przyszłych pokoleń zasłużyć”.

Oddając hołd wszystkim, którzy przyczynili się do powstania tego wiekopomnego aktu - myślicielom politycznym, posłom na Sejm Czteroletni, przedstawicielom ówczesnego obozu patriotycznego oraz pokoleniom Polaków, których niezłomna walka pozwoliła na przetrwanie lat niewoli i odzyskanie niepodległości, Sejm Rzeczypospolitej Polskiej  przyjął uchwałę, w której ustanowił rok 2021 Rokiem Konstytucji 3 Maja.

Szanowni Państwo !

Życzę, aby Święto 3 Maja przyniosło Państwu radość z bycia Polakiem. Niech Majowa Jutrzenka zagości w naszych sercach, niech przyniesie wszystkim pokój, radość i optymizm.

Wierzmy, że ten trudny okres, który obecnie nam towarzyszy z powodu pandemii koronawirusa szybko się zakończy. Do tego czasu musimy wykazać się odpowiedzialnością wobec siebie, jak i wobec bliskich.

W tym dniu, nasza obecność chociaż ograniczona niech będzie podkreśleniem naszego patriotyzmu. Niech powiewające flagi będą przypomnieniem słów św. Jana Pawła II, który mówił: „Jesteście świadkami historii. Przypominajcie, że Wolność jest nam nie tylko dana, ale i zadana”.

Z poważaniem

Burmistrz Janowa Lubelskiego

Krzysztof Kołtyś

 

facebook youtube