Rowerem do Kruczka Drogą Krajową 19, a później przez łąkę Widły – wczesna wiosna 2022 r.

Słoneczna, wiosenna  pogoda zachęca do lokalnych wyjazdów rowerowych. W grupach koleżeńskich, klubach i stowarzyszeniach trwają ustalenia gdzie pojechać, jaką trasę wybrać, czy chętni mają odpowiedni sprzęt i wystarczającą kondycję?

Początkującym proponuję najpierw studiowanie lokalnych przewodników i map a dopiero później niewielkie wyjazdy, ze stopniowaniem wysiłku. Dla takich osób na przedsezonową rozgrzewkę dobrym miejscem jest wyjazd do Uroczyska Kruczek nad leśną rzeką Trzebensz.

Dojedziemy tam łatwo z Janowskiego Rynku: ul. Świerdzową, przy Parku Rekreacji Zoom Natury a za ogrodzonym terenem Ośrodków Wypoczynkowych - asfaltowo / szutrową drogą przez lasy prywatne.

O ile pozwoli nam kondycja, czas i warunki pogodowe- z Kruczka możemy pojechać do wielu miejsc w Lasach Janowskich. Przed samym wyjazdem warto popatrzeć na planszowe mapy ustawione w Rynku i w PR Zoom Natury.

Wprawnym i lubiącym jazdę terenową też polecam wyjazd do Kruczka - ale przez mało znane ostępy w Lasach Janowskich: śródleśną łąkę Widły i zachodnie okolice Uroczyska Kruczek.

Na większą wyprawę z Janowskiego Rynku kierujemy się na ul. Ulanowską. Warto tamtędy jeździć teraz rowerem, bowiem po wybudowaniu (2022 r.) nowoczesnej obwodnicy Janowa (S 19) ruch tranzytowy na dawnej DK 19 łączącej Lublin z Rzeszowem jest mniejszy. Jadąc wygodną szosą w dolinie Białki ze szczątkową łąką Procesury (po prawej), mijamy zabudowę podmiejską łączącą dawne  osady: Tylusówkę, Leśniczówkę i Jonaki. Na początku lasu są rozjazdy do nowej S 19, ale my jedziemy dalej i po ok. 0,7 km skręcamy w lewo, w leśną drogę. Tu warunki jazdy nie zmieniły się od lat, nie ma też projektowanego łącznika szlaku Gliniane Garnki (Janów – Łążek) z szlakiem żółtym (Porytowe Wzgórze – Batorz). 

Gdy teren się obniża, wjeżdżamy na rozległą, zarastającą  polanę – to jest łąka Widły. Środkiem dawno zmeliorowanej łąki płynie strumyk, który swe początki bierze w podmokłych łąkach pomiędzy ul. Ulanowską a ul. Świerdzową i później przepływa przy wiacie w m. Bełki. Teraz łąka jest tylko częściowo użytkowana i wobec tego  mało dostępna. Niekoszona od lat trawa jest zmierzwiona, pojedyncze olchy przez podtopienia ze spiętrzeń bobrowych całkowicie uschły a całość stwarza wrażenie pierwotnej krainy. Nad strumykiem nie ma mostu czy przepustu. Przy niskim i średnim stanie wody pojazdy mechaniczne przejeżdżają strumyk brodem a wprawni rowerzyści i piesi mogą przejść po chybotliwej kładce. Już po ryzykownej zawsze przeprawie warto przystanąć, by w ciszy kontemplować piękno przyrody: brązowy odcień wartko płynącej wody w strumyku, odciśnięte w mokrym piasku ślady kopytek czy pazurków a czasem usłyszeć klangor żurawia -  jak to miało miejsce w słoneczną niedzielę 27.03.2022 r.

Za łąką jedziemy prosto, piaszczystą drogą przez sosnowy las. Za paśnikiem dla zwierzyny leśnej dojeżdżamy do szlaku konnego Cwał (Obrówka – Gierlachy) biegnącego wzdłuż leśnej rzeki Trzebensz. My skręcamy w lewo i przejeżdżamy (gdy jest sucho) przez kolejny strumyk z łąki Widły. Gdy jest mokro, szukamy kładki. Za przeprawą uważnie wypatrujemy kolejnego znaku Cwał.  

Trzeba pamiętać, że po lewej stronie mamy łąkę Widły a po prawej rzekę Trzebensz, co jest ważne, aby się nie zagubić w tej plątaninie leśnych dróg w lasach prywatnych. Wiele piaszczystych dróg (aż do ogrodzenia Ośrodków Wypoczynkowych) jest  rozjeżdżonych samochodami terenowymi, co znacznie utrudnia jazdę rowerem.

Tak jadąc suchym borem sosnowym wśród wydm polodowcowych, dojeżdżamy do Uroczyska Kruczek z kapliczką św. Antoniego Padewskiego, czyli celu naszej wyprawy. Znawcy miejscowych zwyczajów i legend wiedzą, że jest to teren wędrówki św. Antoniego z Radecznicy do Leżajska. Utrudzony przysiadł pod wzgórkiem nad leśną rzeczułką by napić się wody. Później wypłynęło tam źródełko i zbudowano kapliczkę. Janowiacy dawniej gremialnie jeździli tam furami w Poniedziałek Wielkanocny by świętować Zmartwychwstanie Pańskie.

Nadal jest to miejsce gdzie przez cały rok, o każdej porze dnia i nocy, niezależnie od pogody - wśród znaków wiary i pamiątek przeszłości, w otoczeniu nadrzecznej przyrody każdy potrzebujący znajdzie duchową pomoc, wskazówki życia i ukojenie.

Z Kruczka, będącego węzłem szlaków turystyki aktywnej rowerowej i narciarskiej, przez rzekę Trzebensz można dojechać do najbliższych, leśnych wiosek: Cegielni (szlak żółty) i Szklarni.

My jedziemy drogą szutrowo – asfaltową (szlak żółty) lub drogą leśną, na pograniczu wyniosłej wydmy i boru bagiennego (trudny technicznie z uwagi na korzenie i rozjazdy szlak Cwał). W obu wariantach, za asfaltową obwodnicą wjeżdżamy na teren Ośrodków Wypoczynkowych nad Zalewem Janowskim (budowane od lat 60 – tych XX wieku). Jadąc nadal (szlak żółty) przed Wyspą skręcamy w lewo, na alejkę wyłożoną kostką. Tak dojeżdżamy do Parku Rekreacji Zoom Natury.

PR Zoom Natury położony bezpośrednio nad Zalewem, wśród zalesionych wydm polodowcowych i przy piaszczystej plaży jest nowym (zak. budowy 2014 r.) parkiem rozrywki i edukacji, przyciągającym zarówno szukających ciszy, jak i zwolenników aktywnego wypoczynku.

Z Parku, będącego również węzłem szlaków turystyki, można dojechać do bogatej  infrastruktury wypoczynku nad Zalewem:  Wypożyczalni Sprzętu Pływającego, Przystani Żeglarskiej i WOPR, obiektów hotelowych i wypoczynkowych. Łatwo można dojechać (szlak Czarna Perła) do Ośrodka Edukacji Ekologicznej Nadleśnictwa– gdzie znajduje się szlak turystyki narciarskiej Bieguś.

My, zgodnie z zasadą powrotu do miejsca wyjazdu, do bliskiego już Janowskiego Rynku dojeżdżamy ruchliwą ul. Świerdzową (szlak żółty).

Więcej informacji o Łące Procesury (dawniej lotnisko), Łące Widły (dawniej najlepsze  siano), Uroczysku Kruczek (kapliczka św. Antoniego) można znaleźć na stronie internetowej Urzędu Miejskiego – zakładka „Rowerem do …” i Koła Terenowego PTTK „Ziemia Janowska” – w opisie „Wokół Janowa Lubelskiego 2011- 2013 r.”.

Antoni Sydor – Przewodnik Turystyczny, Instruktor Turystyki Kwalifikowanej Rowerowej, Koło Terenowe PTTK „Ziemia Janowska”.

Foto: Elżbieta Pezda – Chmiel (łąka Widły późna jesień 2012 r.), Czesław Flis (Kruczek – 2014 r.), Jarosław Lalik (2022 r.)

Janów Lubelski, 29.04.2022 r.